Udruženje „Okular“ sprovelo je istraživanje o razvijenosti mehanizama omladinske politike u 26 opština Rasinskog, Nišavskog, Pomoravskog i Šumadijskog okruga. Cilj istraživanja bio je da se stekne uvid u status i efikasnost institucija koje se bave mladima na lokalnom nivou, kao i u dostupnost resursa i podrške za omladinske inicijative.
Poseban fokus istraživanja bio je na postojanju i radu Kancelarija za mlade, formiranju i funkcionisanju Saveta za mlade, kao i na usvajanju i sprovođenju Lokalnih akcionih planova za mlade. Takođe, istraživanje je obuhvatilo analizu budžetskih izdvajanja lokalnih samouprava za omladinsku politiku i dostupnost omladinskih prostora namenjenih aktivnostima mladih.
Od ukupno 26 gradova i opština koje je istraživanje obuhvatilo, Savet za mlade formalno ima 17, Kancelariju za mlade 22, a aktuelni Lokalni akcioni plan za mlade samo 10 lokalnih samouprava.
Sva tri entiteta imaju samo opštine i gradovi: Varvarin, Kruševac, Trstenik, Aleksinac, Doljevac, Niš, Rekovac, Aranđelovac i Lapovo, a opštine koje nemaju ni Savet za mlade, ni Kancelariju za mlade, ni Lokalni akcioni plan za mlade su Merošina, Svilajnac i Rača.
Rezultati istraživanja ukazali su na značajne razlike između opština u pogledu podrške mladima. Dok pojedine lokalne samouprave izdvajaju značajna sredstva za razvoj omladinskih programa, druge gotovo u potpunosti izostavljaju ovu oblast iz svojih budžetskih planova. Takođe, pokazalo se da u mnogim opštinama ne postoji jasno definisana procedura za rad Saveta za mlade, dok su u nekima oni samo formalno uspostavljeni, bez aktivnog delovanja.
Kada je reč o Kancelarijama za mlade, rezultati su pokazali da veliki broj njih funkcioniše sa ograničenim resursima, a u pojedinim opštinama one uopšte ne postoje. U opštinama kao što su na primer Ćićevac i Paraćin, one samo formalno postoje i nemaju nikakvih aktivnosti. Ima primera kancelarija za mlade koje su aktivne i imaju redovne aktivnosti , kao što su Kancelarija za mlade grada Kruševca, Kancelarija za mlade opštine Medijana – Niš, Kancelarija za mlade Aleksinca i Kancelarija za mlade Despotovca. Lokalni akcioni planovi za mlade, koji bi trebalo da budu strateški dokumenti za unapređenje položaja mladih, u većini gradova i opština nisu usvojeni ili se ne primenjuju u praksi.
Jedan od ključnih izazova u oblasti omladinske politike jeste i nedostatak omladinskih prostora. Istraživanje je pokazalo da većina opština nema adekvatne prostore namenjene isključivo mladima, što predstavlja ozbiljan problem za njihov društveni i aktivistički angažman.
Na osnovu dobijenih rezultata, preporučeno je povećanje finansijske podrške omladinskim inicijativama, osnivanje novih omladinskih saveta i kancelarija, kao i unapređenje transparentnosti u raspodeli budžetskih sredstava. Takođe, istaknuta je potreba za većim ulaganjem u omladinske prostore i osnaživanjem mladih za aktivno učešće u donošenju odluka na lokalnom nivou.
Celo istraživanje možete pogledati na linku:
Ovo istraživanje sprovedeno je uz podršku Vlade Švajcarske kroz projekat „Zajedno za aktivno građansko društvo – ACT“, koji realizuju Helvetas Srbija i Građanske inicijative. Stavovi izneti u istraživanju su isključivo stavovi autora i ne predstavljaju nužno mišljenje Vlade Švajcarske, Helvetasa ili Građanskih inicijativa.